Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie

Żywienie dzieci w wieku szkolnym odgrywa znaczącą rolę w prawidłowym wzroście i rozwoju organizmu. Odpowiednio zbilansowana dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie na energię, składniki odżywcze i mineralne, witaminy. Dzięki temu unikniemy niebezpiecznych dla zdrowia niedoborów pokarmowych, które mogą sprzyjać m.in. mniejszej odporności na choroby oraz niższej wydajności fizycznej i psychicznej. Prawidłowo ułożony jadłospis zapobiega nadmiernemu spożyciu produktów spożywczych, a tym samym ryzyku rozwoju nadwagi i otyłości. Zwróćmy uwagę, że dużą rolę w żywieniu dzieci odgrywają przede wszystkim media  (reklamy) oraz moda (przyczyniająca się np. do anoreksji). Ważne jest przyzwyczajenie dziecka do zdrowego stylu życia od wczesnego dzieciństwa, by poznało podstawowe zasady żywienia i ich znaczenie dla zdrowia.

Podstawą prawidłowego żywienia jest:

• jakość diety - różnorodność spożywanych pokarmów, czyli dostarczanie organizmowi białek, węglowodanów, witamin i soli mineralnych;
• ilość pożywienia - która musi być dostosowana do indywidualnego zapotrzebowania, a to zależy od m.in. wieku, płci, trybu życia, stanu  zdrowia;
• regularność - najlepiej spożywać pięć posiłków na dobę, przy czym odstępy między nimi nie powinny być dłuższe niż cztery godziny.

Węglowodany - zaspokajają aż 60% dziennego zapotrzebowania na energię. Dzielą się na:

○       proste (cukry) dające krótkotrwały zastrzyk energii - są obecne np. w owocach, słodyczach;

○       złożone - znacznie korzystniejsze, wchłaniane są znacznie wolniej, dostarczają energię przez dłuższy czas. Ich źródłem są: pieczywo, płatki zbożowe, ryż, kasze, ziemniaki, makarony.

Białka - to podstawowy budulec organizmu  - "bez białka nie ma ciałka". Zapotrzebowanie dzieci na białko jest wyższe z racji intensywnego okresu rozwoju organizmu ludzkiego. Dobrym dostawcą białka jest mięso oraz rośliny strączkowe (soja, groch, fasola), jajka, produkty mleczne.

Tłuszcze - potrzebujemy ich, aby nasz organizm dobrze funkcjonował. Bez tłuszczów nasz organizm nie przyswoi niektórych witamin, takich jak A, D, E, K. Tłuszcze są jednak najbardziej kalorycznym paliwem dla naszego organizmu - mają daw razy więcej kalorii niż węglowodany i białka, dlatego ich spożycie nie powinno przekraczać 30% dziennego zapotrzebowania na kalorie.

W skład tłuszczów wchodzą kwasy tłuszczowe, które dzielą się na :

○       nasycone - występują w tłuszczach pochodzenia roślinnego - nadmierna ich ilość zwiększa stężenie złego cholesterolu we krwi, winowajcy rozwoju miażdżycy;

○       nienasycone - są zdrowsze, gdyż nie przyczyniają się do odkładania sięzłego cholesterolu. Gdzie są? W olejach roślinnych, dobrych margarynach i rybach.

Błonnik pokarmowy - od niego zależy prawidłowe działanie naszego układu pokarmowego. Wpływa na nasz apetyt i daje długotrwałe uczucie sytości. Zmniejsza poziom cholesterolu we krwi. Szukaj go w płatkach owsianych, chlebie pełnoziarnistym, otrębach, fasoli, nasionach, owocach i warzywach.

Woda stanowi 65-70% masy ciała. Jest jednym z najważniejszych składników: pomaga trawić, wchłaniać i przenosić pokarmy, usuwa zbędne produkty przemiany materii - w tym związki toksyczne, reguluje temperaturę ciała. Dziennie należy pić 2-2,5 l płynów. Najlepszymi napojami dla dzieci są soki, woda mineralna niegazowana i mleko.

Witaminy i minerały - poprawiają wygląd, uodparniają na stres i choroby, polepszają wytrzymałość fizyczną, pozwalają szybciej i skuteczniej się uczyć. Najlepiej, by pochodziły z produktów spożywczych a nie z apteki.

Witaminy A, E, D znajdują się w jajkach, mleku, maśle, rybach morskich, olejach roślinnych i zielonych warzywach. Witaminy z grupy B - w gruboziarnistych  produktach zbożowych, płatkach, kaszach, mleku, roślinach ciemnozielonych i strączkowych. Witamina K - w szpinaku, kapuście, sałacie, brokułach i brzoskwiniach. Witaminę C zawierają surowe owoce i warzywa.

Składniki mineralne - wapń, potas, magnez - przydatne są w wielu reakcjach zachodzących w tkankach . Znajdują się w mleku, fasoli, sardynkach, pomidorach, kakao (także w czekoladzie), orzechach, ziemniakach.

Podsumowując, zwracajmy uwagę na to, co jedzą nasze pociechy:

○       Pilnujmy, by zawsze rozpoczynały dzień śniadaniem i aby w plecaku miały ze sobą drugie śniadanie. Ważne jest także, by dziennie spożywały pięć porcji owoców i warzyw.

○       Ograniczmy  ilość spożywanych przez nie chipsów, fast foodów, napojów słodkich i gazowanych.

○       Pamiętajmy, że nadmierne spożywanie słodyczy prowadzi do nadwagi, próchnicy zębów, nadpobudliwości psycho-ruchowej, impulsywności i zaburzeń emocjonalnych.

○       Nie stosujmy diet na własną rękę - jeżeli już, to tylko po konsultacji z lekarzem i specjalistą dietetykiem.

○       Pamiętajmy, że anoreksja i nadwaga są dużym zagrożeniem dla zdrowia i życia naszych dzieci, dlatego kontrolujmy co jedzą i w jakiej ilości.